HPLC چیست؟
کلمه ی HPLC مخفف عبارت High performance liquid chromatography و به معنای «کروماتوگرافی مایع با عملکرد بالا» است. اچ پی ال سی شکلی پیشرفته از کروماتوگرافی مایع بوده که جهت جداسازی مخلوطهای پیچیده از مولکولهای موجود در سیستمهای شیمیایی و بیولوژیکی (زیستی) به کار میرود. این نوع آنالیز، یک روش کروماتوگرافی عالی با دقت بسیار بالاست.در میان فنآوریهای مختلف توسعهیافته برای کروماتوگرافی، دستگاههای اختصاص داده شده برای جداسازی مولکولی به نام ستونها و پمپهای با کارایی بالا برای تحویل حلال با سرعت جریان پایدار، برخی از اجزای کلیدی کروماتوگرافها هستند. با پیچیدهتر شدن فناوریهای مرتبط، سیستمی که معمولاً به عنوان کروماتوگرافی مایع با عملکرد بالا شناخته میشود، به سادگی به عنوان «LC» شناخته میشود. امروزه، کروماتوگرافی مایع با کارایی فوق العاده بالا (UHPLC) که قادر به تجزیه و تحلیل با سرعت بالا است، نیز گسترده تر شده است.
اچ پی ال سی از دو فاز ثابت و متحرك تشكيل شده است. كه فاز ثابت جامد و یا مایع (مواد متراکم شده درون ستون) و فاز متحرك مايع است. این روش با استفاده از فاز متحرک ترکیبات یک مخلوط را روی فاز ثابت جدا میکند. کاربرد HPLC برای موادی است که در صنعت ، زمینه های مختلف علوم و جامعه اهمیت درجه اول را دارند. مثال هایی از این موارد عبارتاند از : اسیدهای آمینه، پروتئینها، اسیدهای نوکلئیک، هیدروکربن ها، هیدرات های کربن، داروها، ترپنوئید ها، حشرهکشها، آنتی بیوتیک ها ، استروئید ها ، گونه های آلی یا فلزی و گروهی از مواد گوناگون معدنی.
بخش های مختلف دستگاه اچ پی ال سی
- مخازن حلال
- پمپ
- انژکتور
- ستون
- آشکار ساز
- کنترل کننده
- گازگیر
کاربردهای HPLC
اطلاعاتی که می توان با کروماتوگرافی مایع به دست آورد شامل تفکیک، شناسایی و کمیت یک ترکیب است. همچنین به جداسازی و تصفیه شیمیایی کمک می کند. از دیگر کاربردها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
کاربردهای دارویی
- برای کنترل پایداری دارو
- مطالعه انحلال قرص فرم دوز دارویی
- کنترل کیفیت دارویی
کاربردهای زیست محیطی
- تشخیص ترکیبات فنلی در آب آشامیدنی
- پایش زیستی آلاینده ها
برنامه های کاربردی در پزشکی قانونی
- تعیین کمیت داروها در نمونه های بیولوژیکی
- شناسایی استروئیدها در خون، ادرار و غیره
- تجزیه و تحلیل پزشکی قانونی رنگ های نساجی
- تعیین کوکائین و سایر مواد سوء مصرف در خون، ادرار و غیره
غذا و طعم
- اندازه گیری کیفیت نوشابه و آب
- تجزیه و تحلیل قند در آب میوه
- تجزیه و تحلیل ترکیبات چند حلقه ای در سبزیجات
- تجزیه و تحلیل مواد نگهدارنده
کاربرد در تست های بالینی
- تجزیه و تحلیل ادرار، تجزیه و تحلیل آنتی بیوتیک در خون
- تجزیه و تحلیل بیلی روبین، بیلیوردین در اختلالات کبدی
- تشخیص نوروپپتیدهای درون زا در مایع خارج سلولی مغز و غیره
در تصاویر زیر برند های مختلف دستگاه های اچ پی ال سی را مشاهده میکنید: